SU AYAK İZİ

Su Ayak İzi Nedir ?

Su ayak izi üretim ve tüketim boyunca harcanan suyun miktarını, aynı zamanda türünü ve nerede / ne amaçla harcandığını da gösteren bir göstergedir. Su ayak izi tükenen ve kirlenen su kaynakları üzerinde insanların etkisini ve payını belirlemeye yarayan bir ölçümdür.

Günümüzde devam etmekte olan  küreselleşme süreci, hızlı nüfus artışı, kentleşme ve iklim değişikliği etkileri göz önünde bulundurulduğunda, tatlı su kaynaklarının miktarı ve farklı sektörler arasındaki uygun paylaşımı, karar vericilerin en fazla üzerinde durduğu konulardan biri haline gelmiştir. Buna bağlı olarak, ülke içinde tüketilen mal ve hizmetlerin üretiminde o ülke içinde ve küresel ölçekte kullanılan suyun miktarını ve kalitesini ölçmek daha da önemli hale gelmiştir. Su ayak izinde ilk yaklaşım hem birim kişi ve toplum, hem de birim üretim ve tüketim başına su tüketimlerini azaltmaktır. Bunu sağlamak için öncelikle bu birimler başına gerçek, sanal ve toplam su tüketimlerini belirlemek, yani su ayak izlerini tespit etmek gerekmektedir.

Türkiye için su ayak izinin hesaplanması, geleceğe yönelik planlamalar yapılması, sorunlara çözüm önerileri geliştirilmesi, toplumun su tasarruf bilincinin artırılması, paydaşlar bazında su yönetimine katılımın sağlanması ve ulusal politikalarda değişim gerçekleştirilmesi açısından oldukça önemlidir.

Su ayak izi kavramı suyun nerede, ne zaman ve ne amaçla kullanıldığıyla ilişkilidir. Üretim ve tüketim süreçlerinin su kaynakları üzerindeki etkisini anlamak için ilgili havzadaki koşulların bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirilmedikten sonra, su ayak izinin yüksek ya da düşük olması tek başına anlam ifade etmez. Su ayak izinin olumsuz etkilerini azaltmak ve su kaynaklarının sürdürülebilirliğini sağlamak, ancak, su kaynaklarını kullanan, bir şekilde müdahalesi olan tüm kesimlerin birlikte hareket etmesi ile mümkün olabilir.

Su Ayak İzinin Azaltım Yöntemleri

Su ayak izinin azaltılmasına yönelik olarak iş dünyasında tedarik zincirlerinde su kullanım miktarının kontrol altında tutulması, su kaynaklarıyla ilişkili sorunların sosyal, ekonomik ve çevresel açıdan değerlendirebilmesi, su ayak izlerinin ölçülerek gelecekte su kıtlığı yaşayabilecek havzalarda olası etkileri azaltmaya yönelik çalışmaların yapılması, su kaynaklarının sürdürebilirliği amacıyla işbirlikleri kurulmalıdır.

Kişisel su ayak izinin ve su kaynakları üzerinde yarattıkları gerçek etkinin farkına varılmalı, evsel su kullanımında su tasarrufunun bir alışkanlık haline getirilmesi, aşırı tüketimden kaçınılmalı, yeniden kullanılabilir atıkları uygun şekilde ayrıştırılmalı, geri kazanıma uygun ürünlerin kullanımı arttırılmalıdır.